LÂM GIANG TỐNG BIỆT HẠ CHIÊM
臨江送夏瞻
悲君老別我霑巾
，
七十無家萬里身
。
愁見舟行風又起
，
白頭浪裏白頭人
BẠCH CƯ DỊ
LÂM GIANG TỐNG BIỆT
Bi quân lão biệt lệ triêm cân
Thất thập vô gia vạn lý thân
Sầu kiến chu hành phong hựu khởi
Bạch đầu lãng lý bạch đầu nhân.
(BẠCH CƯ DỊ - Lâm giang tống Hạ Chiêm)
Dịch nghĩa:
Tôi rơi lệ thương anh tuổi già vẫn phải ly biệt
Xa xôi muôn dặm tấm thân 70 tuổi không nhà
Buồn thấy thuyền vừa đi, trời lại nổi gió
Giữa đám sóng bạc đầu có con người đầu bạc.
DỊCH THƠ
Tuổi già còn phải biệt ly
Thương nhau nào biết nói gì được đây?
Bảy mươi một mảnh hom gầy
Cửa nhà không, đói rét đầy đọa thân
Thuyền dong lại gặp gió vần
Trông theo sóng bạc bất an mái đầu
Về đâu ? nào biết về đâu !!!
Phạm Long Sơn(dịch)
Bảy mươi bây giờ chưa tới tuổi thọ trung bình,
nhưng mười mấy thế kỷ trước là "xưa nay hiếm".(1)
Bạn của Bạch Cư Dị sống tới tuổi hiếm mà
vẫn
không nhà cửa, vẫn trôi nổi nay đây mai đó. Thì
có thế khăn mới ướt, chứ chính Bạch Cư Dị chắc
cũng già như bạn, "tuổi già hạt lệ như sương",
nếu
chuyện không đáng xúc động lắm thì "hơi đâu
chuốc lấy hai hàng chứa chan".(2)
Bài thơ này câu cuối rất gợi:
"Bạch đầu lãng lý bạch đầu nhân"...
Sóng sông hay chính sóng đời!
Nguyên văn
Lâm giang tống Hạ Chiêm
Bi quân lão biệt lệ triêm cân
Thất thập vô gia vạn lý thân
Sầu kiến chu hành phong hựu khởi
Bạch đầu lãng lý bạch đầu nhân.
Dịch nghĩa
Ra bờ sông tiễn bác Hạ Chiêm
Thương bác già mà còn chịu cảnh chia lìa, nước
mắt chảy ướt khăn
Đã bảy mươi mà vẫn không nhà, sống trôi nổi nay
đây mai đó
Buồn thấy thuyền vừa rời bến gió lại nổi lên
Giữa những con sóng bạc đầu có một người đầu
bạc.
Dịch ra thơ Đường luật
Tản Đà:
Muôn dặm thương anh, lệ biệt sầu
Bảy mươi tuổi tác, cửa nhà đâu!
Buồn trông trận gió theo thuyền nổi,
Sóng bạc đầu quanh khách bạc đầu.
Cao Nguyên Minh:
Đẫm lệ thương anh tuổi đã già
Chiếc thân vạn dặm kiếp không nhà
Buồn nhìn gió nổi thuyền xa bến
Đầu bạc giữa trùng sóng bạc xa.
Chi Điền:
Đưa tiễn thương ông lệ thấm bâu,
Bảy mươi! ngàn dặm biết về đâu?!
...
Gió xao thuyền lẻ thêm thương cảm,
Sóng bạc vây quanh khách bạc đầu...
Dịch ra thơ lục bát
Anh Nguyên:
Bạn già, tiễn lệ ướt khăn,
Bảy mươi, vạn dặm, một thân, không nhà.
Lặng nhìn gió nổi, thuyền xa,
Trên đầu sóng bạc, bạn ta bạc đầu...
Chi Điền:
Đưa anh muôn dặm lệ tràn
,
Bảy mươi tuổi tác lang thang không nhà!
Buồn trông gió cuốn thuyền xa,
Bạc đầu ngọn sóng chan hòa mái sương...
Thu Tứ:
Xót người trắng tóc chưa yên,
Bẩy mươi còn vẫn lênh đênh sông hồ.
Sào vừa rút gió đã xô,
Dập dồn sóng bạc ngất ngơ thân già...(3)
_____________
(1) "Nhân sinh Thất thập cổ lai hy".(Đỗ Phủ)
(2) Xem bài Khóc Dương Khuê của Nguyễn
Khuyến.
(3) Bài Ngày Xuân Răn Con Cháu của Nguyễn
Khuyến:
"Xuân về ngày loạn còn lơ láo
Người gặp khi cùng cũng ngất ngơ".
Phản hồi
